|
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ
YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı,
rehinli taşınır sicili kayıtlarının tam ve doğru tutulmasını ve sicil
kayıtlarının aleniyetinin ve üçüncü kişiler dâhil tarafların hukuki
güvenliğinin güvence altına alınmasını sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; rehinli
taşınır sicilinin kuruluş ve işleyişine, sicil hizmet birimlerinin görev ve
yetkilerine, sicil hizmetleri ile bu hizmetlere erişime, sicil verilerinin
paylaşımına, sicil hizmet ücretlerine ilişkin usul ve esaslar ile rehinli
taşınır siciline ilişkin diğer hususları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik,
20/10/2016 tarihli ve 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununun
8 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret
Bakanlığını,
b) ÇKS numarası: 18/4/2006 tarihli
ve 5488 sayılı Tarım Kanunu uyarınca kurulan Çiftçi Kayıt Sistemi kayıt
numarasını,
c) Güvenli elektronik imza:
15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununun 4 üncü
maddesinde tanımlanan elektronik imzayı,
ç) Kanun: 6750 sayılı Ticari
İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununu,
d) Kayıtlı elektronik posta
(KEP): 25/8/2011 tarihli ve 28036 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kayıtlı
Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde tanımlanan elektronik
postayı,
e) Kimlik numarası: Türkiye
Cumhuriyeti vatandaşları için Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını,
yabancı uyruklu kişiler için yabancı kimlik numarasını,
f) MERSİS numarası: Merkezi
Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) tarafından ticaret siciline kayıtlı tacirlere
verilen tekil numarayı,
g) Protokol: Sicilin kurulması
ve sicil hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla Bakanlık ile bu görev ve
hizmetleri yürütmek üzere yetkilendirilen kurum veya kuruluş arasında
imzalanan belgeyi,
ğ) Rehin alacaklısı: Rehne konu
varlığın mülkiyetini devralma, alacağını 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı
Bankacılık Kanunu uyarınca faaliyet gösteren varlık yönetim şirketlerine
veya uygun gördüğü başka bir üçüncü kişiye devretme, rehinli taşınır
varlıkları kiralama ve lisans haklarını kullanabilme, rehinli taşınır
varlığı denetleme, değerini tespit ettirme veya genel hükümler çerçevesinde
paraya çevirme yetkisi ile bunlarla sınırlı olmaksızın Kanun ve genel
hükümlerde belirtilen hak ve yetkilere sahip alacaklıyı ve haleflerini,
h) Rehin veren: Mevcut veya
müstakbel bir borca güvence teşkil etmek amacıyla taşınır varlığını rehin
gösteren borçlu veya üçüncü kişiyi,
ı) Sicil: Rehinli Taşınır
Sicilini,
i) Sicil Birimi: Sicil
yetkilisinin yönetiminde 9 uncu maddede sayılan görevleri ifa etmek
amacıyla yetkilendirilen hizmet birimini,
j) Sicil Merkezi: 7 nci maddede
sayılan görevleri yerine getirmekle yükümlü hizmet birimini,
k) TARES: Rehin sözleşmelerinin
tescil, değişiklik ve terkini, rehinli taşınır varlık ile rehin hakkının
devri ve boşalan dereceye geçme hakkının tescili ile tescil edilen
hususların sorgulanması ve bunlara ilişkin belge oluşturulması işlemlerinin
gerçekleştirildiği Taşınır Rehin Sicil Sistemini,
l) Taşınır Varlık: Kanunun 5
inci maddesinde sayılan varlıkları,
m) Zaman damgası: 5070 sayılı
Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde tanımlanan kaydı,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Sicilin
Kuruluş ve İşleyişi
Sicilin kurulması
MADDE 5 – (1) Rehin sözleşmelerinin
tescil, değişiklik, terkin ile rehinli taşınır varlık ile rehin hakkının
devri ve boşalan dereceye geçme hakkı taleplerinin alınması, bu taleplerin
Sicile tescil edilmesi ile sicil kayıtlarının tutulması ve erişime açılması
ile bu Yönetmelikle verilen diğer görevlerin yerine getirilmesi amaçlarıyla
Rehinli Taşınır Sicili kurulur.
(2) Sicilin kurulması ve sicil
hizmetleri, kurum veya kuruluşlar tarafından yürütülen görev ve hizmetler,
bu görev ve hizmetlerdeki deneyimi, bilgi işlem altyapısı, kurum veya
kuruluş çalışanlarının nitelikleri ile ülke çapında örgütlenme düzeyi
dikkate alınarak Bakanlıkça yetkilendirilen başka bir kurum veya kuruluş
tarafından yürütülebilir. Bu halde, Sicilin kurulması ve sicil hizmetleri,
belirlenen kurum veya kuruluş tarafından Kanun, Kanun uyarınca çıkarılan
yönetmelikler ve diğer düzenlemeler uyarınca yerine getirilir.
Sicil teşkilatı
MADDE 6 – (1) Sicil; sicil merkezi,
sicil birimleri, sicil yetkilisi ve yardımcıları ile diğer personelden
oluşur.
(2) Sicil yetkilisi ve
yardımcılarının atanma veya görevlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar
Bakanlık tarafından belirlenir.
(3) Bir yerleşim yerinde birden
çok sicil birimi oluşturulabilir.
Sicil merkezinin görevleri
MADDE 7 – (1) Sicil merkezinin
görevleri şunlardır;
a) Sicil hizmetlerine elektronik
ortamda erişim yollarını kurmak ve yürütmek,
b) Sicil hizmetlerine erişim
yolları ile sicilin çalışma gün, saat ve yerini duyurmak,
c) Sicil birimleri tarafından
yapılan işlemlere ilişkin elektronik ortamda tutulan sicil kayıtlarının
güvenli olarak saklanmasını ve yedeklenmesini sağlamak,
ç) Diğer kanunlar uyarınca
tutulması gereken sicillerde yer alan rehin kayıtlarına elektronik ortamda
ulaşılması için gerekli teknik altyapıları sağlamak,
d) Sicilde yer alan rehin
kayıtlarına diğer sicillerin elektronik ortamda erişimi için gerekli
altyapıları sağlamak,
e) Elektronik ortamda tutulan
sicil kayıtlarının aleniyetini sağlamak,
f) Sicil internet portalını
hazırlamak.
Sicil biriminin yönetimi
MADDE 8 – (1) Sicil birimi, sicil
yetkilisi tarafından yönetilir.
(2) Sicil yetkilisinin
yokluğunda sicil hizmetleri sicil yetkilisi tarafından belirlenen bir
yardımcısı tarafından yerine getirilir. Yardımcılar bu görevlerinden dolayı
sicil yetkilisi gibi sorumludur.
(3) Sicil yetkilisinin herhangi
bir sebeple görevi başında bulunmaması veya görevinden ayrılması halinde,
sicil biriminin yönetimi 6 ncı maddenin ikinci fıkrası uyarınca belirlenen
sicil yetkilisi yardımcısı tarafından yerine getirilir.
(4) Sicil yetkilisi, 9 uncu maddede
sayılan görevlerinin bir kısmını ya da tamamını yardımcılarına
devredebilir. Bu halde sicil yetkilisi, yardımcılarının yapacağı işlemler
nedeniyle doğan zararlardan rücu hakkı saklı kalmak kaydıyla sorumludur.
Sicil yetkilisinin görevleri
MADDE 9 – (1) Sicil yetkilisinin
görevleri şunlardır;
a) Sicil birimini yönetmek,
b) Sicil biriminin doğru ve
sağlıklı işlemesini sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almak,
c) Rehin sözleşmelerinin tescil,
değişiklik, terkin ile diğer tescil talepleri ile ilgililer tarafından
yapılan bildirimlerin alınmasını sağlamak,
ç) Rehin işlemlerine ilişkin
taleplerin mevzuata uygunluğunu incelemek,
d) Rehin işlemlerine ilişkin
taleplerdeki hata ve eksikliklerin giderilmesini sağlamak,
e) Sicil hizmet ücretlerini
tahsil etmek,
f) Gerekli şartları taşıması
halinde talepleri Sicile tescil etmek,
g) Mahkemelerce verilen tescil,
değişiklik veya terkin kararlarını tescil etmek,
ğ) Rehin işlemlerine ilişkin
taleplerin tescili halinde gerekli belgelerin tanzim edilerek rehin
taraflarına iletilmesini sağlamak,
h) Rehin işlemlerine ilişkin
taleplerin reddedilmesi halinde sebeplerini rehin taraflarına bildirmek,
ı) Sicil kayıtlarına esas
belgelerin saklanmasını sağlamak,
i) Fiziki ve elektronik
ortamdaki her türlü belge ve kayıtların doğruluğu ile güvenliğini sağlamak,
j) Sicil biriminin diğer
personelinin istihdamına yönelik iş ve işlemleri yürütmek,
k) Sicil yetkilisi yardımcıları
ile diğer personelin çalışma ve performanslarını denetlemek,
l) Sicil merkezi tarafından
verilecek diğer görevlerin yerine getirilmesini sağlamak.
İnceleme yükümlülüğü
MADDE 10 – (1) Sicil yetkilisi veya
yardımcıları, tescil için aranan kanuni şartların var olup olmadığını
aşağıdaki hususları da dikkate alarak inceler:
a) Tescil talebinin Kanun ve
ilgili Yönetmeliklerde öngörüldüğü şekilde ve rehin taraflarınca yapılıp
yapılmadığı.
b) Tescil için Kanun, Kanun
uyarınca çıkarılan yönetmelikler ve ilgili diğer mevzuatta öngörülen
belgelerin bulunup bulunmadığı.
c) Tescil edilecek hususların
ilgili kurum ve kuruluşların onayına tabi olması halinde, söz konusu onayın
alınıp alınmadığı.
(2) Sicil tarafından birinci
fıkra hükmü uyarınca yapılan inceleme sonucunda, tescil için aranan
şartların eksik olduğunun anlaşılması halinde tescil talebi reddedilir.
Gözetim ve denetim
MADDE 11 – (1) Başka bir kurum veya
kuruluş, sicil hizmetlerini yürütmek üzere yetkilendirilse dahi Bakanlık bu
hizmetleri her zaman denetlemeye ve gerekli tedbirleri almaya yetkilidir.
Sicil, Bakanlıkça alınması istenen önlemlere ve verilen talimatlara uymakla
yükümlüdür.
(2) Bakanlık, Sicilde kayıtlı
her tür bilgi, belge ve işlemleri incelemeye ve sicil işlemlerine ilişkin
istatistiki bilgi ve raporlara erişmeye her zaman yetkilidir.
Sicil belgelerinin saklanması
MADDE 12 – (1) Fiziki olarak ibraz edilen
rehin sözleşmelerinin tescil, değişiklik, terkin ile diğer tescil
işlemlerine ait belgeler fiziki ve elektronik ortamda saklanır.
(2) Elektronik ortamda kayıt
edilen Sicil verileri hukuki güvenlik, kalıcılık ve kalite açısından uzun
süreli elektronik arşivlemeye ilişkin uluslararası standartlara uygun
olarak muhafaza edilir.
Sicil verilerinin paylaşımı
MADDE 13 – (1) Sicil ile diğer
siciller arasındaki veri paylaşımı sicil merkezi üzerinden elektronik
ortamda yapılır. Elektronik ortamda tutulmayan sicil verileri ilgili kurum
veya kuruluş tarafından Sicile fiziken bildirilir. Sicil merkezi ile
siciller arasındaki veri paylaşımına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık ile
ilgili kurum veya kuruluşlar arasında yapılacak protokoller ile belirlenir.
(2) Ticari işletme ve esnaf
işletmesinin tamamı üzerinde rehin kurulması hâlinde, işletmelerin
faaliyetlerine tahsis edilmiş varlıkların rehni kapsam ve ilgisine göre
sicil birimi tarafından ilgili sicillere bildirilir.
(3) Telif hakkı, marka, patent,
faydalı model, endüstriyel tasarım, entegre devre topografyası ile yeni
bitki çeşitleri üzerindeki ıslahçı hakları üzerinde Kanun uyarınca rehin
kurulması halinde, rehin hakkı sicil birimi tarafından bu taşınır
varlıkların kayıtlı olduğu ilgili sicile bildirilir.
(4) Mevzuatı gereği özel
sicillerine kaydı gereken gemi, hava aracı, iş makinesi, maden ve cevher
ile motorlu taşıtlar üzerinde tesis edilen rehin hakları ilgili siciller
tarafından sicil merkezine bildirilir.
(5) İlgili kurum veya
kuruluşlar, sicil merkezine Kanunun yürürlüğünden önce ikinci, üçüncü ve
dördüncü fıkralar kapsamındaki taşınır varlıklar üzerinde kurulan rehin
haklarına ilişkin verilere erişim imkânı sağlar.
Yazışma ve belge dili
MADDE 14 – (1) Sicil kayıtları Türkçe
tutulur.
(2) Yabancı bir dilde düzenlenmiş
belgelerin noter onaylı Türkçe çevirisi ile birlikte Sicile verilmesi
zorunludur.
(3) Sicil işlemlerinde sicil
merkezi tarafından belirlenen ve ilan edilen yazı karakterleri kullanılır.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Sicil
Hizmetleri
Hizmetler
MADDE 15 – (1) Sicil, Kanun uyarınca
tescil ve sorgulama hizmetlerini yerine getirmekle yükümlüdür.
(2) Sicil hizmetlerinin ifası
amacıyla Taşınır Rehin Sicil Sistemi kurulur. Bu Sistem kısaca TARES olarak
adlandırılır.
Tescil hizmetleri
MADDE 16 – (1) Tescil hizmetleri, rehin
sözleşmelerinin tescil, değişiklik ve terkini, rehinli taşınır varlık ve
rehin hakkının devri ile boşalan dereceye geçme hakkının Sicile tescil
edilmesini kapsar.
(2) Sicile tescil edilen
hususların, tarafların tam ve gerçek beyanına uygun olması ve kamu düzenine
aykırılık oluşturmaması gerekir.
(3) Kanun uyarınca tescil
edilmesi zorunlu hususlar Sicile tescil edilmedikçe üçüncü kişilere karşı
ileri sürülemez.
Sorgulama hizmetleri
MADDE 17 – (1) Sorgulama hizmetleri,
rehin verenin Kanun ve Kanun uyarınca çıkarılan yönetmelikler uyarınca
rehne konu edilen taşınır varlıkları ile 13 üncü maddenin ikinci, üçüncü ve
dördüncü fıkraları kapsamındaki taşınır varlıkları üzerinde tesis edilen
rehin hakları ve bu rehinlere ilişkin 32 nci maddede belirtilen hususları
göstermek amacıyla sunulan hizmetleri kapsar.
(2) Sicile tescil edilen
hususlar alenidir.
Sicil işlemleri ve taşınır rehin
sicil sistemi (TARES)
MADDE 18 – (1) Sicilde, rehin
sözleşmelerinin tescil, değişiklik ve terkini, rehinli taşınır varlık ile
rehin hakkının devri ile boşalan dereceye geçme hakkının tescili ile tescil
edilen hususların sorgulanması ve bunlara ilişkin belge oluşturulması
işlemleri yapılır.
(2) Sicil işlemleri, TARES
üzerinden gecikmeksizin gerçekleştirilir.
(3) TARES, güvenli elektronik
imza ve zaman damgalı süreçlere uygun olarak kurulur.
(4) Bu Yönetmelikte yer alan
sicil işlemlerinin TARES üzerinden yürütülmesine ilişkin diğer usul ve
esaslar Bakanlık tarafından çıkarılan tebliğde düzenlenir.
Tabi olunan hükümler
MADDE 19 – (1) Sicil işlemleri, Kanun
ve bu Yönetmelik hükümlerine göre yürütülür.
(2) Sicil işlemlerine ilişkin
tebligatlar 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine
göre yapılır.
Ücretler
MADDE 20 – (1) Sicil hizmetleri
karşılığında tahsil edilecek ücretler Bakanlık tarafından belirlenerek
ücret tarifesinde gösterilir.
(2) Sicil hizmetlerinin başka
bir kurum veya kuruluş tarafından yürütülmesi halinde, sicil hizmet
ücretleri yetkilendirilen kurum veya kuruluşun görüşü alınarak belirlenir.
Tescil işlemleri
MADDE 21 – (1) Tescil
işlemleri, 16 ncı maddenin birinci fıkrasında belirtilen işlemleri kapsar.
(2) Tescil işlemleri herhangi
bir sicil birimi aracılığıyla yapılabilir.
(3) Tescil işlemi, kural olarak
tarafların talebi üzerine yapılır. Mahkeme kararlarına istinaden yapılacak
tescillere ilişkin hükümler ile 22 nci maddenin ikinci ve üçüncü fıkra
hükümleri saklıdır.
(4) Tescil edilecek tüm hususlar
ve bu hususlarda meydana gelen değişiklikler ile bu hususların terkin
edilmesi işlemlerinin doğrulayıcı belgelere dayanması esastır.
(5) Tescil taleplerinde Sicil
tarafından belirlenen güvenli erişim şartlarının tüm kişilerce yerine
getirilmesi zorunludur.
(6) Bu Yönetmelikte ve
Bakanlıkça yürürlüğe konulan diğer düzenlemelerde işlem türüne göre
belirlenen belgelerin sicile verilmesi zorunludur. Sicil, ihtiyaç duyulması
halinde tamamlayıcı diğer belgelerin de Sicile verilmesini isteyebilir.
Başvuruya yetkili kişiler
MADDE 22 – (1) Kanuna göre rehin
alacaklısı ve rehin veren sıfatına sahip kişiler veya bunların temsil ve
ilzama yetkili temsilcileri rehin sözleşmesinin tescil ve değişiklik
talebinde birlikte bulunur.
(2) Kanuna göre rehin alacaklısı
sıfatına sahip kişiler veya bunların temsil ve ilzama yetkili temsilcileri
rehin sözleşmesinin terkini talebinde bulunur. Rehin verenin Kanunun 15
inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki hakları saklıdır.
(3) Kanuna göre rehin veren
sıfatına sahip kişiler ile rehinli taşınır varlığı devralan üçüncü kişiler
veya bunların temsil ve ilzama yetkili temsilcileri rehinli taşınır
varlığın devrinin tescili talebinde birlikte bulunur.
(4) Rehin hakkını devralan
üçüncü kişiler veya bunların temsil ve ilzama yetkili temsilcileri rehin
hakkının devrinin tescili talebinde bulunur.
(5) Kanuna göre rehin alacaklısı
ve rehin veren sıfatına sahip kişiler veya bunların temsil ve ilzama
yetkili temsilcileri boşalan dereceye geçme hakkının tescili talebinde
birlikte bulunur.
Tescil talebinde gerekli
bilgiler
MADDE 23 – (1) Rehin sözleşmesinin
tescil taleplerinde aşağıdaki bilgi ve belgelerin Sicile sunulması
zorunludur:
a) Rehin sözleşmesinin
taraflarınca Kanun ve Kanun uyarınca çıkarılan yönetmeliklere göre
hazırlanan ve imzalanan rehin sözleşmesinin bir sureti.
b) Rehne konu edilecek taşınır
varlıkları tanımlayıcı bilgi ve belgeler.
c) Rehin sözleşmesinin tarafları
veya bunların temsil ve ilzama yetkili temsilcilerinin kimlik numarasını
gösteren belgelerin aslı.
ç) Temsil ve ilzama yetkili
temsilcilerin yetkili olduklarını gösteren belgelerin aslı ya da noter
onaylı örnekleri.
(2) Rehinli taşınır varlığın
devrinin tescili taleplerinde aşağıdaki bilgi ve belgelerin Sicile
sunulması zorunludur:
a) Tescil numarası.
b) Rehinli taşınır varlığın
devredildiğini tevsik eden belgeler.
c) Rehin veren ile rehinli
taşınır varlığı devralan üçüncü kişi veya bunların temsil ve ilzama yetkili
temsilcilerinin kimlik numarasını gösteren belgelerin aslı.
ç) Temsil ve ilzama yetkili
temsilcilerin yetkili olduklarını gösteren belgelerin aslı ya da noter
onaylı örnekleri.
(3) Rehin hakkının devrinin
tescili taleplerinde aşağıdaki bilgi ve belgelerin Sicile sunulması
zorunludur:
a) Tescil numarası.
b) Rehin hakkının devredildiğini
tevsik eden belgeler.
c) Rehin hakkını devralan üçüncü
kişi veya bunların temsil ve ilzama yetkili temsilcilerinin kimlik
numarasını gösteren belgelerin aslı.
ç) Temsil ve ilzama yetkili
temsilcilerin yetkili olduklarını gösteren belgelerin aslı ya da noter
onaylı örnekleri.
(4) Boşalan dereceye geçme
hakkının Sicile tescil edilmesi taleplerinde aşağıdaki bilgilerin Sicile
sunulması zorunludur:
a) Tescil numarası.
b) İlerleme sisteminin kabul
edilmesi halinde, aynı taşınır varlık üzerinde rehin hakkına sahip önceki
sırada bulunan diğer rehin alacaklılarının muvafakatini gösteren belgeler.
c) Rehin alacaklısı ve rehin
veren veya bunların temsil ve ilzama yetkili temsilcisinin kimlik
numarasını gösteren belgelerin aslı.
ç) Temsil ve ilzama yetkili
temsilcilerin yetkili olduklarını gösteren belgelerin aslı ya da noter
onaylı örnekleri.
(5) Sicil, tescil taleplerinde
ilave bilgiler istemeye yetkilidir.
Tescil numarası
MADDE 24 – (1) Sicil, rehin
sözleşmesinin tescil edilmesi ile rehin işlemine münhasır bir tescil
numarası verir.
(2) Tescil edilen bir rehne
ilişkin diğer iş ve işlemler tescil numarası üzerinden yürütülür.
Tescil belgesi
MADDE 25 – (1) Sicil, tescil işleminin
gerçekleşmesi ile rehin sözleşmesi taraflarına verilmek üzere bir tescil
belgesi düzenler. Bu belgede tescil numarası, tescil tarihi ve zamanı ile
tescil işleminin gerçekleştirildiğine dair kayda yer verilir.
(2) Elektronik ortamda yapılan
başvurular neticesinde düzenlenecek tescil belgesi güvenli elektronik imza
ile imzalanarak ilgiliye Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) ya da ıslak imzalı
olarak posta aracılığıyla iletilir.
Belge ve örnek talebi
MADDE 26 – (1) İlgisini ispat eden
herkes, rehin verenin rehinli işlemleri ile Kanun uyarınca rehne konu
edilebilecek taşınır varlıklar üzerindeki rehin hakları ve bu rehinlere
ilişkin diğer hususları görmek amacıyla Sicilden onaylı belge talebinde
bulunabilir. Bu halde, onaylı belge yalnızca talep konusu için düzenlenir.
(2) Mahkemeler, Cumhuriyet
savcılıkları, Bakanlık ile Bakanlık tarafından uygun görülen kamu kurum ve
kuruluşları tarafından onaylı belge örneği talep edilmesi halinde herhangi
bir bedel alınmaz.
(3) İkinci fıkrada sayılan makamlara
sicil kayıtlarına fiziki ve elektronik ortamda erişim hakkı tanınarak
evrakın incelenmesine imkân verilir.
Tescil talebinin reddi
MADDE 27 – (1) Sicil, aşağıdaki
hallerde tescil talebini reddeder:
a) Rehin sözleşmesinin
taraflardan biri tarafından imzalanmaması.
b) Rehin sözleşmesinde yer
alması zorunlu hususlardan herhangi birine yer verilmemesi.
c) Tescil için aranan şartların
eksik olması.
ç) Sicil tarafından talep edilen
bilgi ve belgelerin verilmemesi.
d) Sicile tescil edilecek
hususların, tarafların tam ve gerçek beyanına uygun olmaması veya kamu
düzenine aykırılık oluşturması.
e) İlerleme sisteminin kabul
edilmesi halinde, rehin sözleşmesinde yer alan güvence miktarının diğer
alacaklılar aleyhine muvafakatsız olarak artırılmasının tescilinin talep
edilmesi.
(2) Tescil talebi reddedilirse,
Sicil reddin nedenlerini tescil talebinde bulunanlara bildirir.
Rehin sözleşmesinin değişikliği
MADDE 28 – (1) Tescil edilen bir
rehin sözleşmesinde tek bir rehin alacaklısı varsa borç miktarı, güvence miktarı
ve sözleşme süresinde değişiklik yapılarak aynı tescil numarası ile tescil
edilir.
(2) Tescil edilen bir rehin
sözleşmesinde yer alan aşağıdaki hususlar aynı tescil numarası ile tescil
edilerek değiştirilebilir;
a) Rehinli taşınır varlığın
başka bir varlığın gösterilmesi suretiyle değiştirilmesi,
b) Birden fazla rehinli taşınır
varlığın bulunması halinde bunlardan bazılarının rehin kapsamından
çıkarılması,
c) Borç miktarının azaltılması,
ç) Güvence miktarının
azaltılması.
(3) Aynı taşınır varlıkların
birden fazla rehin alacaklısına rehin gösterilmesi halinde bir rehin
alacaklısı lehine varlıklarda azaltılma yapılması durumunda bu değişiklik
diğer rehin alacaklıların rehinli taşınır varlıkları kapsamında değişiklik
meydana getirmez.
(4) Rehin sözleşmesinde
kendinden sonra gelen rehinli alacaklılar aleyhine herhangi bir değişiklik
yapılamaz.
(5) Rehinle güvence altına
alınan borç miktarı diğer rehinli alacaklılar aleyhine artırılması halinde,
artırım miktarı kadar yeni rehin sözleşmesi hazırlanarak tescil edilmesi
gerekir.
(6) Güvence miktarında diğer
rehinli alacaklılar aleyhine bir artırım olması halinde, artırım miktarı
kadar yeni rehin sözleşmesi hazırlanarak tescil edilmesi gerekir.
(7) Rehin sözleşmesinin
değişikliğinin tescilinde, tescil işlemlerinde izlenen usul aynen
uygulanır. Sicil, rehin sözleşmesi değişikliğinde ilave bilgiler istemeye
yetkilidir.
Rehin sözleşmesinin terkini
MADDE 29 – (1) Rehin sözleşmesi
aşağıdaki hallerden birinin gerçekleşmesi halinde Sicilden terkin edilir:
a) Alacağın son bulması üzerine
rehin alacaklısı tarafından terkin talep edilmesi.
b) Rehin verenin borcun son
bulduğunu tevsik eden mahkeme kararı üzerine bildirim yapması.
c) Mahkemeler tarafından rehin
sözleşmesinin terkin edilmesine karar verilmesi.
(2) 27 nci maddenin birinci
fıkrasının (e) bendi uyarınca reddedilen bir tescil talebinde ısrar
edilmesi halinde değişiklik talep edilen rehin sözleşmesi Sicilden terkin
edilir ve farklı bir tescil numarası verilerek yeniden tescil edilir. Bu
halde, yeniden tescil edilen rehin sözleşmesinin alacaklıları, aynı taşınır
varlık üzerindeki diğer tüm rehin alacaklılarından sonraki sırayı alır.
(3) Alacağın son bulması
halinde, rehin sözleşmesinin terkin talebi kural olarak alacağın son
bulduğu tarihten itibaren üç iş günü içinde rehin alacaklısı tarafından
yapılır.
(4) Rehin alacaklısı tarafından
rehin sözleşmesinin terkini için süresinde talepte bulunulmaması halinde,
rehin veren bu durumu borcunun son bulduğunu tevsik eden mahkeme kararıyla
birlikte Sicile bildirir. Sicil, rehin verenin terkin talebinin ulaşmasını
müteakip rehin sözleşmesini sicilden terkin eder ve bu durumu alacaklıya
bildirir.
(5) Üçüncü fıkrada yer alan
yükümlülüğünü yerine getirmeyen rehin alacaklısına, rehin verenin bildirimi
üzerine borç tutarının belirli olması halinde bu tutarın onda biri; borç
tutarının belirli olmaması halinde güvence miktarının onda biri oranında
idari para cezası Bakanlık tarafından uygulanır.
(6) Sicil, rehin sözleşmesinin
terkini talebinde ilave bilgiler istemeye yetkilidir.
(7) Birinci fıkra uyarınca
sicilden terkin edilen kayıtlar yirmi yıl süreyle Sicil tarafından
arşivlenir.
Sorgulama işlemleri
MADDE 30 – (1) İlgisini ispat eden
herkes Sicilde sorgulama işlemi yapabilir.
(2) Sorgulama
işlemleri, herhangi bir sicil birimi aracılığıyla ya da elektronik ortamda
yapılabilir.
(3) Sorgulama talebinde Sicil
tarafından belirlenen güvenli erişim şartlarının tüm kişilerce yerine
getirilmesi zorunludur.
Sorgulama kriterleri
MADDE 31 – (1) Sicilde sorgulama
rehin verenin bilgileri ya da rehin verenin bilgileri ile rehinli taşınır
varlık türü üzerinden yapılabilir.
(2) Bakanlık, sicilde sorgulama
kriterlerini 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması
Kanununu dikkate alarak belirlemeye ve değiştirmeye yetkilidir.
Sorgulama sonuçları
MADDE 32 – (1) Sorgulama sonucunda
sorgulama kriterleriyle eşleşen aşağıdaki bilgiler gösterilir;
a) Rehin verenin bilgileri,
b) Rehinli taşınır varlıkların
türü ve ayırt edici özellikleri,
c) Tescil tarihi ve zamanı,
ç) Rehin alacaklılarının derece
ve sırası,
d) Borç miktarları ve/veya
güvence miktarları,
e) Kabul edilen derece sistemi
ve rehin alacaklılarının boşalan dereceye geçme hakkının bulunup
bulunmadığı.
(2) Bakanlık, birinci fıkrada
belirtilen bilgilere ilave yapmaya, bu bilgilerden bazılarını çıkarmaya ve
sorgulama sonuçlarının şekli içeriğini belirlemeye yetkilidir.
(3) Sicil, sorgulama sonuçlarını
gösteren belge düzenlemeye yetkilidir. Elektronik ortamda yapılan
başvurular neticesinde düzenlenecek bu belgeler güvenli elektronik imza ile
imzalanarak ilgiliye Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) ya da ıslak imzalı
olarak posta aracılığıyla iletilebilir. Bu halde, iletilen bu belgeler
sicil birimleri tarafından verilen belge ile aynı hukuki sonuçları doğurur.
(4) Sorgulama kriterlerinin
hatalı veya eksik girilmesi halinde ortaya çıkan sorgulama sonuçları
nedeniyle Sicile herhangi bir sorumluluk yüklenemez.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Son
Hükümler
Yürürlük
MADDE 33 – (1) Bu Yönetmelik 1/1/2017
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 34 – (1) Bu Yönetmelik
hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
|