Sigma YMM

29 Aralık 2023

SİRKÜLER NO: 2023/113 - VUK  -  MENKUL KIYMET

Konu: 31.12.2023 tarihi itibarı ile şirket aktifinde yer alan hisse senedi, hazine bonosu, devlet tahvili ile yatırım fonu katılma belgelerinin Vergi Usul Kanunu’nun 279’uncu maddesi gereğince değerlemeye tabi tutulması hakkında açıklamalar.

Vergi Usul Kanunu’nun menkul kıymetlerin değerlenmesine ilişkin 279’uncu maddesi dikkate alınarak 31.12.2023 tarihi itibariyle GEÇİCİ VERGİYE ve KURUMLAR VERGİSİNE TABİ KAZANCIN belirlenmesi için yapılması gereken işlemlere aşağıda yer verilmiştir.

V.U.K. 279’uncu maddesi uyarınca hisse senetleri ile portföyünün en az % 51’i Türkiye'de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri dışında kalan menkul kıymetlerin borsa rayici ile değerlenmesi gerekmektedir.

Buna göre;

- Borsa rayici yoksa veya

- Borsa rayicinin muvazaalı olarak oluştuğu anlaşılırsa,

Borsa rayici yerine menkul kıymetin maliyet bedeline değerleme gününe kadar oluşan gelir tutarının eklenmesi suretiyle bulunacak tutar esas alınacaktır.

Aynı Kanunun 263’üncü maddesinde borsa rayicinin oluşumunda normal temevvüçler (dalgalanma) dışında bariz kararsızlıklar görülen hallerde değerlemeye takaddüm eden 30 gün içindeki ortalama rayici borsa rayici olarak esas aldırmaya Maliye Bakanlığı’nın yetkili olduğu belirtilmiştir.

Buna göre Maliye Bakanlığı'nca aksi yönde bir düzenleme yapılmadığı sürece borsada son muamele gününde oluşan rayiç esas alınmak suretiyle değerleme yapılacaktır. Ancak daha sonra yapılacak vergi incelemeleri ile borsada oluşturulan rayicin muvazaalı olduğu anlaşılırsa Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde gerekli tarhiyatların yapılması durumu söz konusudur.

Kurumların 31.12.2023 tarihi itibariyle vergi mevzuatında yer alan değerleme esaslarından farklı esaslara göre değerleme yapmaları durumunda. vergi matrahının belirlenmesi amacıyla aşağıdaki yer verilen açıklamalar dahilinde vergi hesabında gerekli düzeltmelerin yapılması zorunludur.

Vergiye tabi matrah açısından değerlemeler aşağıdaki gibi olmalıdır.

1. Hisse Senetleri

Vergi Usul Kanunu’nun 279’uncu maddesine göre, hisse senetleri ile portföyünün en az % 51’i Türkiye’de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri alış bedeli ile değerlenmelidir.

Söz konusu menkul kıymetler ile ilgili olarak değer düşüklüğü karşılığı ayrılması durumunda söz konusu karşılık kanunen kabul edilmeyen gider olarak vergi matrahına ilave edilecek, değer artış gelirleri hesaplanması durumunda da bu tutarlar vergi hesabında indirim konusu yapılacaktır.

2. Hazine Bonosu-Devlet Tahvili

Kurumlar 31.12.2023 tarihi itibarı ile aktiflerinde bulundurdukları hazine bonosu ve devlet tahvillerini 29.12.2023 tarihinde borsada meydana gelen işlemlerin ortalama değeri ile değerleyeceklerdir.

29.12.2023 tarihinde borsada işlem görmeyen hazine bonosu devlet tahvilleri (eurobondlar dahil) için ise alış değeri ile itfa değeri arasındaki faizin 31.12.2023 tarihine kadar işlemiş kısmını vergi hesabında gelir olarak dikkate almak gerekmektedir.

Diğer taraftan 29.12.2023 tarihinde borsada işlem görmeyen eurobondların ve döviz cinsinden ihraç edilmiş iç borçlanma senetlerinin döviz cinsinden kayıtlara giren alım bedellerinin kur değerlemelerinin yapılması gerektiğini hatırlatmak isteriz.

3. Yatırım Fonu Katılma Belgesi

Portföyünde % 51’den az hisse senedi bulunduran yatırım fonlarının şirketlerce iktisap edilen katılma belgeleri 29.12.2023 tarihinde açıklanan değerleri ile değerlemeye tabi tutulacaktır.

29.12.2023 tarihinde Borsa İstanbul (BİST) Borçlanma Araçları Piyasası’nda işlem gören Hazine Bonosu ve Devlet Tahvilleri ile bunların değerlemeye esas fiyatlarına aşağıda yer verilmiştir. 31.12.2023 tarihinde aktiflerinde aşağıdaki menkul kıymetleri bulunduran şirketlerin değerlemelerini kurumlar vergisi matrahı açısından aşağıdaki fiyatlarla yapmaları, söz konusu kağıtları 31.12.2023 itibariyle başka esaslara göre değerlemiş olan kurumların ise bu fiyatlara göre vergi matrahını düzeltmeleri gerekmektedir (söz konusu fiyatlar BİST’in web sitesinden alınmıştır).

Borçlanma Piyasası Araçları

Valör

Ağırlıklı Ortalama Takas Fiyat (TL)

Kamu Menkul Kıymetleri

Devlet Tahvili

TRT010328T12

29.12.2023

100,616

TRT011025T16

29.12.2023

74,131

TRT020926T17

29.12.2023

82,543

TRT031029T10

29.12.2023

90,755

TRT040832T18

29.12.2023

182,531

TRT041126T11

29.12.2023

119,743

TRT041224T12

29.12.2023

81,588

TRT050624T35

29.12.2023

493,649

TRT050630T11

29.12.2023

92,877

TRT051033T12

29.12.2023

109,158

TRT060825T15

29.12.2023

103,565

TRT061124T11

29.12.2023

438,001

TRT070727T13

29.12.2023

651,518

TRT080524T17

29.12.2023

762,628

TRT081128T15

29.12.2023

114,257

TRT090627T12

29.12.2023

85,888

TRT110226T13

29.12.2023

73,431

TRT110232T15

29.12.2023

260,560

TRT110827T16

29.12.2023

71,544

TRT120128T11

29.12.2023

625,923

TRT130127T11

29.12.2023

109,923

TRT130733T17

29.12.2023

85,972

TRT130928T12

29.12.2023

91,648

TRT131027T10

29.12.2023

103,079

TRT131032T13

29.12.2023

58,907

TRT131130T14

29.12.2023

65,789

TRT140126T11

29.12.2023

707,012

TRT140126T37

29.12.2023

108,023

TRT150927T11

29.12.2023

63,191

TRT160425T17

29.12.2023

731,263

TRT160627T13

29.12.2023

100,279

TRT161024T10

29.12.2023

77,128

TRT170424T17

29.12.2023

101,269

TRT170724T14

29.12.2023

108,723

TRT171127T15

29.12.2023

98,771

TRT180625T13

29.12.2023

403,751

TRT181028T14

29.12.2023

115,576

TRT190728T18

29.12.2023

88,214

TRT190826T19

29.12.2023

105,142

TRT200324T13

29.12.2023

97,371

TRT200526T19

29.12.2023

103,649

TRT240227T17

29.12.2023

70,032

TRT240724T15

29.12.2023

89,875

TRT280432T14

29.12.2023

97,062

TRT280531T14

29.12.2023

412,760

TRT280628T18

29.12.2023

599,995

TRT290125T15

29.12.2023

432,054

Altın Tahvili

TRT050724T18

29.12.2023

2.226,000

TRT091024T19

29.12.2023

2.220,000

TRT120424T12

29.12.2023

2.224,000

TRT210224T13

29.12.2023

2.220,000

TRT210525T19

29.12.2023

2.227,565

TRT270125T17

29.12.2023

2.264,318

TRT140624T18

29.12.2023

2.226,000

Altına Dayalı Kira Sertifikaları

TRD050724T16

29.12.2023

1.996,772

TRD091024T17

29.12.2023

2.128,745

TRD120424T10

29.12.2023

2.144,444

TRD140624T16

29.12.2023

1.995,338

TRD200324T11

29.12.2023

1.991,017

TRD210224T11

29.12.2023

2.089,136

TRD210525T17

29.12.2023

2.263,636

TRD270125T15

29.12.2023

2.145,724

Kira Sertifikaları

TRD061228T14

29.12.2023

109,248

TRD070933T11

29.12.2023

114,173

TRD080927T18

29.12.2023

68,415

TRD081128T13

29.12.2023

124,984

TRD111028T19

29.12.2023

109,141

TRD150426T15

29.12.2023

380,044

TRD170925T19

29.12.2023

587,005

TRD200127T10

29.12.2023

291,192

TRD210824T15

29.12.2023

100,210

TRD271032T15

29.12.2023

56,892

Özel Sektör Menkul Kıymetleri

Özel Sektör Kira Sertifikaları

TRDEMVK72416

29.12.2023

109,436

TRDKTLM72415

29.12.2023

99,552

TRDKTLMK2419

29.12.2023

109,837

TRDQFVK52424

29.12.2023

101,840

TRDZKBV32418

29.12.2023

103,453

TRDZKVK22410

29.12.2023

104,396

Finansman Bonosu

TRFDZFK22413

29.12.2023

96,454

TRFSISE92416

29.12.2023

102,135

TRFSUZK32419

29.12.2023

111,667

TRFTCMD12410

29.12.2023

99,532

TRFTCMD12428

29.12.2023

98,724

TRFTCMD12436

29.12.2023

96,735

TRFTCMD12444

29.12.2023

96,286

TRFTCMD22419

29.12.2023

96,063

TRFTCMD22427

29.12.2023

94,762

TRFTCMD52416

29.12.2023

86,004

TRFULFK12418

29.12.2023

114,416

TRFYTFM22418

29.12.2023

94,388

Özel Sektör Tahvili

TRSVDTFA2410

29.12.2023

                     105,460

TRSYKBK62914

29.12.2023

                     116,000

 

Yer verilen konularda ek bilgi istenildiğinde lütfen bizimle temasa geçiniz,

Saygılarımızla,

SİGMA

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A,Ş,